Γιατί γιορτάζουμε τα Χριστούγεννα στις 25 Δεκεμβρίου

Σύμφωνα με ένα ρωμαϊκό αλμανάκ, η χριστιανική γιορτή των Χριστουγέννων, εορταζόταν στη Ρώμη από το 336 μ.Χ. Στην ανατολική πλευρά της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, ωστόσο, μία γιορτή που γινόταν στις 6 Ιανουαρίου μνημόνευε την εμφάνιση του Θεού ή του Αγίου Πνεύματος κατά τη γέννηση και τη βάπτιση του Χριστού. Εξαίρεση αποτελούσε η Ιερουσαλήμ όπου εορταζόταν μόνο η γέννηση του Χριστού.

Κατά τον 4ο αιώνα, ο εορτασμός της γέννησης του Χριστού στις 25 Δεκεμβρίου υιοθετήθηκε σταδιακά από τις περισσότερες ανατολικές εκκλησίες. Αντίθετα, η Αρμένικη εκκλησία ποτέ δε δέχτηκε την 25η Δεκεμβρίου ως την ημέρα γέννησης του Χριστού. Ακόμη και σήμερα τα Χριστούγεννα γιορτάζονται στις 6 Ιανουαρίου. Μετά την αποδοχή των Χριστουγέννων στις ανατολικές εκκλησίες, καθιερώθηκε και ο εορτασμός της βάπτισης του Χριστού την Ημέρα των Φώτων (Επιφάνια) στις 6 Ιανουαρίου. Στη Δύση, ωστόσο, τα Επιφάνια ήταν η ημέρα κατά την οποία εορταζόταν η επίσκεψη των Μάγων στο νεογέννητο Ιησού.

Οι λόγοι για τους οποίους τα Χριστούγεννα γιορτάζονται στις 25 Δεκεμβρίου παραμένουν άγνωστοι. Ωστόσο, το πιο πιθανό είναι ότι οι πρώτοι Χριστιανοί επέλεξαν αυτή την ημερομηνία για να συμπίπτει ο εορτασμός της γέννησης του Χριστού με την παγανιστική ρωμαϊκή γιορτή των γενεθλίων του ήλιου, μία γιορτή που γινόταν για τον εορτασμό του χειμερινού ηλιοστασίου.

Τα έθιμα που σχετίζονται με τα Χριστούγεννα έχουν καταγωγή από πολλές πηγές, απόρροια του ότι τα Χριστούγεννα συνέπιπταν με την παγανιστική/ ειδωλολατρική γιορτή. Στο ρωμαϊκό κόσμο, τα Σατουρνάλια (η γιορτή του Κρόνου) που γιορταζόταν στις 17 Δεκεμβρίου, ήταν η μέρα ανταλλαγής δώρων. Η 25η Δεκεμβρίου, επίσης, θεωρούνταν ως η μέρα γέννησης του θεού Μίθρα. Την ημέρα που άρχισε το νέο ρωμαϊκό έτος (1η Ιανουαρίου), ο κόσμος στόλιζε τα σπίτια του με καλλωπιστικά φυτά και φώτα και έδινε δώρα στα παιδιά και στους φτωχούς. 

Σε αυτά τα έθιμα προστέθηκαν και τα γερμανικά και κέλτικα τελετουργικά των Χριστουγέννων όταν οι γερμανικές φυλές εισέβαλαν στη Γαλατία, τη Βρετανία και την κεντρική Ευρώπη.